Komend jaar opent de Green Technology Campus in Brielle zijn deuren. Daar leren studenten en bedrijven van elkaar over proces- en onderhoudstechniek op het gebied van duurzame energiebronnen. Een win-win-campus: havenbedrijven staan te springen om jongeren die de energietransitie vormgeven, en de haven is de belangrijkste werkgever op Voorne-Putten. “We willen studenten laten zien dat ze bij ons een bijdrage kunnen leveren aan de energietransitie en daarmee aan een beter klimaat.”
Brielle is niet alleen een mooie vestingstad met een rijke historie; het is ook nog eens overbuurman van dé regionale banenmotor. De Rotterdamse haven is dan ook een belangrijke werkgever voor Brielle en de drie andere gemeenten op Voorne-Putten, vertelt Annemarie Kraak-Brouwer, programmamanager strategie bij de gemeente Brielle. Ze schat dat zo’n een op de drie inwoners voor zijn of haar werk afhankelijk is van het Havenindustrieel Complex.
Beter een goede buur ... Zo staan havenbedrijven te springen om goed opgeleid technisch personeel, en vooral personeel dat kan helpen de energietransitie vorm te geven. Wie kan daarbij beter helpen dan STC, het Scheepvaart en Transport College bij de overbuurman in Brielle? De STC Group is namelijk de onderwijsinstelling voor scheepvaart, transport, logistiek, procestechniek en havenindustrie en biedt opleidingen vanaf vmbo tot en met master-niveau.
Havenbedrijven staan te springen om goed opgeleid technisch personeel dat kan helpen de energietransitie vorm te geven
Daarom ontstond enkele jaren geleden het idee voor een campus in het gebouw van de STC Group. Doel van de Green Technology Campus is talenten opleiden op het gebied van duurzame energie, en havenbedrijven helpen de energietransitie vorm te geven. Komend jaar wordt de campus gelanceerd. Projectleider Daniëlle Stok: “De campus wordt dé broedplaats voor de energietransitie in zuidwest Nederland.”
Hofleverancier van havenpersoneel
“We staan aan het begin van een nieuwe industriële revolutie”, vertelt Ellen Lok, directeur van het college Procestechniek & Maintenance van de STC-Group. Die revolutie heeft alles te maken met de energietransitie. De grote uitdaging: de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderen. De Rotterdamse haven is juist voor een belangrijk deel afhankelijk van die grondstoffen. De boten varen ermee, en de petrochemische industrie maakt nieuwe producten van aardolie. Tegelijk moet de haven de CO2-uitstoot verminderen: de doelstelling is dat die uitstoot in 2030 nog maar circa de helft is van die in 1990.
“Iedere student die hier afstudeert heeft een baan”, vertelt Lok. De vraag zal alleen maar toenemen. Er zijn dus nóg meer goed opgeleide jongeren nodig, zeker als het gaat om functies op het gebied van moderne procestechniek en onderhoud (zoals predictive maintenance), én als het gaat om nieuwe energievormen, zoals waterstof, zonne-energie, windenergie en aardwarmte.
Door de havenbedrijven daarmee te helpen, helpt Voorne-Putten ook zichzelf, vertelt Kraak-Brouwer. “Brielle is dankzij STC Group al decennia hofleverancier van procesoperators en onderhoudstechnici. Het Havenindustrieel Complex is zeer belangrijk: ongeveer een derde van de beroepsbevolking werkt op een of andere manier in de haven, en we hopen dat dat zo blijft. We willen jongeren in de regio graag kwalitatief goed onderwijs aanbieden. En dat aanbod is ook goed voor de komst van jonge gezinnen.”
De groene chemie campus in Brielle: Iedere student die hier afstudeert heeft een baan (foto STC)
Gesprekken met bedrijven
Enkele jaren geleden waren de eerste gesprekken over een campus op het gebied van nieuwe energie. Deelnemers aan die gesprekken waren STC Group, Brielle, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, Deltalinqs (de belangenbehartiger van havenbedrijven) en InnovationQuarter. Edward Gilding, business developer bij InnovationQuarter: “Tijdens die gesprekken kwamen verschillende belangen samen: bedrijven willen nieuwe technologie toepassen, maar zoeken daarvoor nog de oplossing. Het onderwijs wil aansluiten bij de praktijk. En de gemeente wil een goede, diverse en toekomstgerichte werkgelegenheid.”
Zo had Gilding verdiepende gesprekken met enkele bedrijven in de haven. De vraag: hoe zien zij samenwerking met het onderwijs? “Daaruit bleek dat die bedrijven er vaak verschillend in zitten. Het ene bedrijf is vooral geïnteresseerd in warmte, het andere vooral in waterstof. Het ene bedrijf zoekt oplossingen voor de korte termijn, het andere kijkt meer naar strategie voor de lange termijn.”
Bijdrage leveren aan energietransitie
De manier waarop de havenbedrijven ‘in de wedstrijd zitten’ verschilt dus. Maar volgens projectleider Stok is de juiste invulling voor de Green Technology Campus gevonden. Die zal bestaan uit vraaggestuurd mbo-onderwijs, keuzemodules over de energietransitie, de toepassing van vakkennis en vaardigheden in de praktijk (zoals tijdens stages en leren op locatie), een doorlopende leerlijn groene chemie en een breed relatienetwerk.
Stok: “Daarnaast gaan we initiatieven in de regio op het gebied van duurzame energie met elkaar verbinden. Want niet alleen de haven is druk bezig met de energietransitie. Kijk bijvoorbeeld ook naar de glastuinbouw: op Voorne-Putten zijn veel tuinbouwondernemers actief met geothermie. En we willen de verbinding leggen met burgers die bijvoorbeeld hun woning willen verduurzamen.”
Daarnaast zoekt de campus samenwerking met andere regionale projecten en campussen die een raakvlak hebben met duurzame energie, zoals de RDM Campus in Rotterdam, de Energy Campus in Rijswijk en natuurlijk Plant of the Future, een ander groot project van de STC Group over procesindustrie. Lok: “In Plant of the Future werken studenten al met VR- en AR-brillen om een installatie vanaf de buitenkant te bekijken: die technieken worden ook bruikbaar voor smart maintenance, en dus voor de Groene Chemie Campus.”
En een belangrijke doelgroep zijn natuurlijk de studenten. Lok: “We richten ons op studenten vanuit de hele regio: Voorne-Putten, Goeree, Rozenburg, Voorne Putten, Goeree Overflakkee en de Hoeksche Waard. Maar ook op studenten van de overkant van het water, zoals uit Vlaardingen, Maassluis en Schiedam. We willen ze laten zien dat ze bij ons een bijdrage kunnen leveren aan de energietransitie en daarmee aan een beter klimaat.”
Werken aan zichtbaarheid
De campus is nog in oprichting. Naar verwachting is het nieuwe schoolseizoen (2022/23) de opening. Met name corona zorgde voor enige vertraging. Daarnaast zijn er nog enkele vraagstukken waaraan de partijen achter de Green Technology Campus werken. De naamgeving is er daar één van. Zo’n tachtig kilometer verderop - in Bergen op Zoom - ligt namelijk sinds enkele jaren de Green Chemistry Campus.
Dat is toeval: toen in Brielle de gesprekken over de campus startten, was die in Bergen op Zoom nog niet gestart. Maar het is wel verwarrend. Lok: “We worstelen nog met de naam. Want eigenlijk is ‘groene chemie’ ook niet de beste omschrijving van wat er in de campus gebeurt. Zo zijn wind- en zonne-energie geen chemie. ‘Groene energie’ is ook niet geen juiste term, want valt waterstof daar ook onder? We zijn er dus nog niet uit.”
De naam is onderdeel van de zichtbaarheid, en ook daaraan wordt nog gewerkt, vertelt Stok. “Laten we eerlijk zijn: Voorne-Putten is nog geen knooppunt: de verbindingen hierheen zijn nog niet optimaal, je komt hier niet zomaar en niet zo makkelijk. Zichtbaarheid van wat we hier doen is dus belangrijk, zowel binnen de havensector en de regio, als daarbuiten.”
De bereikbaarheid van Voorne-Putten wordt overigens flink verbeterd de komende jaren. In 2024 is namelijk de Blankenburgtunnel gereed: die verbindt dan de A20 (bij Vlaardingen) met de A15 (bij Rozenburg). Stok: “Dan is Voorne-Putten nog beter bereikbaar voor bijvoorbeeld mensen uit Westland die hier willen werken.”
Regionale hotspot
De belangrijkste uitdaging: ervoor zorgen dat de verbinding met de bedrijven in en rond de haven nóg sterker wordt. Lok: “We willen bedrijven bewust maken dat wij ze kunnen ondersteunen in de energietransitie. Daarom richten we de fysieke ruimtes ook samen met die bedrijven in. Het mooie is: niemand weet welke kant de energietransitie op beweegt. Dat betekent dat we dus allemaal flexibel moeten zijn. Daarom zoeken we nog steeds bedrijven die willen meedenken in de verdere opzet en ontwikkeling van de campus. Bedrijven die daarin geïnteresseerd zijn, mogen me altijd benaderen.”
Kraak-Brouwer: “De wereld verandert. Niet alleen de haven, maar ook het mkb. De energietransitie raakt dus veel sectoren. De Green Technology Campus wordt voor die bedrijven dé hotspot voor alles wat ze willen weten over de energietransitie. Hier ga je de mensen vinden die je morgen zoekt én kunnen jouw medewerkers de laatste kennis en vaardigheden opdoen.”
Versnelling regionale campussen
De Metropoolregio Rotterdam Den Haag versnelt de vorming van regionale campussen door cofinanciering en draagt daarmee bij aan een verbetering van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Daarnaast is er het regionaal campusnetwerk waarin gemeenten en onderwijsinstellingen kennis en ervaringen delen en samenwerken met het bedrijfsleven. De MRDH investeerde al in 14 mbo- en hbo-campusprojecten. De Green Technology Campus Brielle is daar een van.
